ကမၻာသူ ကမၻာသားအားလုံး စိတ္လႈပ္ရွားခံစားမႈေတြ ေ၀ေ၀ဆာဆာ ေထြေထြကာကာနဲ႔ အုန္းအုန္း ထထ လႈပ္လႈပ္ရြရြျဖစ္ခဲ့ၾကရတဲ့ ၂၀၁၀-ကမၻာ့ဖလားေဘာလုံးဗိုလ္လုပြဲ ႀကီးကေတာ့ “ၿပီးပါၿပီ” စာ တမ္းထိုး တစခန္းသိမ္းသြားခဲ့ၿပီေပါ့ဗ်ာ။ တစီစီညံေနတဲ့ ဗူဗူဇီလာႏဲွဟြန္း မႈတ္သံေတြၾကားမွာ ေရႊ ေရာင္တဖိတ္ဖိတ္လဲ့ထေနၿပီး အစဥ္အလာနဲ႔ ဂုဏ္သိမ္ႀကီးမားလွတဲ့ ကမၻာ့ဖလားႀကီးကို ဥေရာပ တိုက္က စပိန္အသင္း ထိုက္ထိုက္တန္တန္ ကိုင္ေျမႇာက္ၿပီး ေအာင္ပြဲခံ ခ်န္ပီယံႀကီး ျဖစ္သြားခဲ့ပါၿပီ။

စပိန္အသင္းဟာ ကမၻာ့ဖလားေဘာလုံးပြဲႀကီး စတင္က်င္း ပခဲ့တဲ့ ၁၉၃၀-ခုကေန အခု ၂၀၁၀-ခု (၁၉) ႀကိမ္ေျမာက္အထိ တခါသားကမွ ဖလားကိုင္ခဲ့ဖူးျခင္းမရွိလု႔ိ ခ်န္ပီယံ အသစ္စက္စက္လို႔လည္း ဆို ႏိုင္တာေပါ့။

ဒါကိုက တခါလာ မဲျပာပုဆိုးဆိုသလို ေဘာလုံးအင္အားႀကီး အင္အားလြန္ေတြလို႔ေတာင္ ဆုိရမယ့္ ဘရာဇီးတုိ႔၊ အာဂ်င္တီးနားတုိ႔၊ အီတလီ၊ ဂ်ာမဏီတို႔ အစရွိသည္ျဖင့္ ျဖစ္ေနက်ကိစၥတခုလို ျမင္ေန က်ေမာင္ေတြ ေတြ႔ေနက် မ်က္ႏွာေဟာင္းေတြ မဟုတ္ေတာ့လို႔ ဒီတႀကိမ္ ခ်န္ပီယံ အသစ္စက္စက္ စပိန္အသင္းကို က်ေနာ္ေတာ့ ေတာ္ေတာ္ ႏွစ္ေထာင္းအားရ ျဖစ္မိသဗ်။
[ခ်န္ပီယံဆိုတာလည္း ဆက္တိုက္လိုျဖစ္ပါမ်ားရင္ “အီ” လာတတ္တယ္ထင္ပါရဲ႕။ (ဤကား စကားခ်ပ္)]

ဒီေနရာမွာ သာမန္ေဘာလုံး၀ါသနာအိုးေတြမေျပာနဲ႔ ကမၻာ့ထိပ္သီး ေဘာလုံးဂုရုႀကီးေတြကအစ ကြာ တားဖိုင္နယ္လို႔ေခၚတဲ့ (၈) သင္း ရႈံးထြက္အဆင့္ေရာက္ေတာ့ ထင္ေၾကးေတြ တစ္ႀကိဳေဟာကိန္း ေတြထုတ္ခဲ့ၾကတာ တက္တက္စင္ လြဲပါၾကေရာလားခင္ဗ်ာ။ ဒီတႀကိမ္ကမၻာ့ဖလားကေတာ့ ဥေရာပ ကိုဆန္ၿပီး ေတာင္အေမရိကားကို ပါသြားေတာ့မတဲ့။ အင္း! တကယ္ကိုဆုိရေလာက္ေအာင္လည္း အ ဆင္က လွခ့ဲတာကိုးဗ်။ ေဘာလုံးမွာ ဘုရားထူးရ ေလာက္တဲ့ စူပါပါ၀ါ ဘရာဇီးတုိ႔၊ ေဘာလုံးရာဇာ အာဂ်င္တီးနားတုိ႔၊ ခ်န္ပီယံႏွစ္ ႀကိမ္ျဖစ္ဖူးခဲ့တဲ့ ဥရုေဂြးနဲ႔ ေနာက္ ပါရာေဂြးတုိ႔ေတြ ကြာတာဖိုင္နယ္ အဆင့္ထိ အုံနဲ႔က်င္းနဲ႔ အုပ္စုဖြဲ႔ပ်ံသန္းလာၾကတာကိုး။ ၿပီးေတာ့ ကမၻာ့ဖလားပြဲကို ကိုယ္တိုင္ကစား သမားအျဖစ္ပါ၀င္ဆင္ႏႊဲၿပီး ဖလားကိုင္ေျမႇာက္ႏိုင္ခဲ့ၾကတဲ့ ဘရာဇီးက ဒြန္ဂါတို႔၊ အာဂ်င္တီးနားက ကမၻာ့ေဘာလုံးပရိတ္သတ္မ်ား အသည္းစြဲ စူပါစတား မာရာဒိုနာတို႔က အသင္းမန္ေနဂ်ာႀကီးေတြ အ ျဖစ္နဲ႔ ပါေနၾကေလေတာ့ ထင္ေၾကးေတြ တင္ႀကိဳေဟာကိန္းေတြက ေတာင္အာဖရိကတိုက္ဘက္ဆီ ကို သာသာ ထိုးထိုးေလး တြက္ခဲ့ၾကသေပါ့ဗ်ာ။

မာရာဒိုနာႀကီးဆိုရင္ သူ႔အသင္းကမၻာ့ဖလားပိုက္လာလို႔ကေတာ့ အာဂ်င္တီးနားရဲ႕ၿမိဳ႕ေတာ္ (Buenos Aries) မွာ ကိုယ္တုံးလုံးခၽြတ္ႀကီးေျပး ၿပီးေအာင္ပဲြခံမယ္ဆုိပဲ။ ဒါေပမဲ့ သူ၀မ္းသာလုံးဆို႔ ေအာင္ ပြဲခဲ့မယ့္ပုံကို ၿမိဳ႕ေတာ္ေစာင့္နတ္မင္းႀကီးကပဲ မႀကိဳက္ေလသလား ကမၻာ့ဖလားကိုေစာင့္ၾကပ္တဲ့ နတ္ ဘုရားမ်ားကပဲ မႏွစ္ၿမိဳ႕ ေလသလားေတာ့မသိ၊ အာဂ်င္တီးနားႏိုင္ငံသားေတြ စိတ္ႏုလုံးမခ်မ္းမသာ မ်က္ေစ့ေနာက္ရမဲ့ေဘးက သက္သာရာ ရသြားခဲ့ရသဗ်။ သို႔ေပတဲ့လို႔ ကိုယ့္ႏိုင္ငံအသင္း ကမၻာ့ဖ လားႀကီးပိုက္ၿပီး ေအာင္ပြဲဆင္ျမန္းလာမွာကိုေတာ့ ဘယ္သူမျမင္ခ်င္ဘဲ ရွိပါ့မလဲေပါ့ဗ်ာ။

ပါရာေဂြးႏိုင္ငံက အသက္ ၂၄ ႏွစ္သာရွိေသးတဲ့ အတြင္းခံ ဖက္ရွင္မယ္မယ္ေလး Larissa Riquel ဆို တာကလည္း သူတုိ႔အသင္းသာ ကမၻာ့ဖလားရရင္ အ၀တ္မပါဘဲ ၀စ္လစ္စလစ္ မိေမြးတိုင္းဖေမြးတိုင္း အလွနဲ႔ လမ္းမေပၚမွာ ခုန္ေပါက္ေအာင္ပြဲခံျပမယ္လို႔ေတာင္ ကတိေပးခဲ့သတဲ့။ ကမၻာ့ေဘာလုံးပြဲ ပရိတ္သတ္ႀကီး အလယ္မွာ ခႏၶာကုိယ္ အေပၚပိုင္းအလွကို တ၀က္မကေဖာ္ထားၿပီး ရင္ႏွစ္မႊာအစုံ ၾကား လက္ကိုင္ဖုန္းညႇပ္ထားတဲ့ သူ႔ရဲ႕ေအာ္ဟစ္ ခုန္ေပါက္အားေပးေနဟန္က မီဒီယာမ်က္ႏွာစာမွာ ေဘာလုံး ပြဲနဲ႔အၿပိဳင္ ရင္ဖိုစိတ္လႈပ္ရွားစရာ။ ေဘာလုံးပြဲကိုတိုက္ရိုက္ တီဗီြရိုက္ ထုတ္လႊင့္ေပးေနတဲ့ ကင္မရာမင္းမ်ားကလည္း ရုပ္ျမင္သံၾကားပရိတ္သတ္အတြက္ အဖက္ဖက္က အာရုံခံ စားေစခ်င္တဲ့ ေစတနာနဲ႔ျပၾကထင္ပါရဲ႕။ ဒီလိုဆိုေတာ့ ပါရာေဂြးကို ဖလားရေစခ်င္တဲ့သူမ်ားရွိေနရင္ေတာင္ စာနာ ခ်င္သလိုလိုေတာ့ ျဖစ္မိသားဗ်ာ။

ေျပာမယ့္သာေျပာတယ္၊ ဒီႏွစ္ကမၻာ့ဖလားေဘာလုံးပြဲက မျဖစ္စဖူး အာဖရိကတိုက္မွာ က်င္းပခဲဲ့လို႔ လားေတာ့ မဆိုႏိုင္ဘူး။ ထူးထူးေထြေထြျဖစ္ရပ္ေတြ ၾကားရသိရတာအမ်ားသား။ မီဒီယာေတြရဲ႕ အား ေကာင္းခ်က္ေၾကာင့္ ေပလားေတာ့မသိ။ စိတ္လႈပ္ရွားစရာအျဖစ္ေတြက အမ်ားသားနဲ႔ပါဗ်ာ။ က်ေနာ္ တုိ႔ခ်စ္ၾကည္ညိဳတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏိုဘယ္လ္ ဆုရွင္ႀကီးနယ္လ္ဆင္မင္ဒဲလားကို ကမၻာ့ဖလားေဘာလုံးပြဲ အဖြင့္ေန႔မွာ ၿပဳံးၿပဳံးႀကီးေက်နပ္ပီတိ ျဖစ္ေနမွာကို ေမွ်ာ္လင့္ေနမိေပမယ့္ ပြဲမစမီေန႔မွာ သူ႔ေျမးမေလး ကားမေတာ္ တဆျဖစ္မႈနဲ႔ ေသဆုံးသြားခဲ့ေလေတာ့ ဖြင့္ပဲြအခမ္းအနားကို သူ႔ခမ်ာ မတက္လိုက္ႏိုင္ ရွာဘူးေလ။ ဒီလြဲေခ်ာ္မႈက အသက္ (၉၂) ႏွစ္ ရွိၿပီျဖစ္တဲ့ ကမၻာ့ဂုဏ္ေဆာင္ ကမၻာျပည္ သူတို႔ရဲ႕ ေမတၱာခံပုဂိၢဳလ္ႀကီး ေနာင္တႀကိမ္ျပန္မရႏိုင္ေတာ့ တဲ့ အျဖစ္ကိုးဗ်။

ေနာက္တခုက ေတာင္အာဖရိကဆိုတာ က်ေနာ္တုိ႔ႏိုင္ငံရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးကံၾကမၼာနဲ႔ယွဥ္တြဲၿပီး ရင္းႏွီးရင္း စြဲ ရွိေနခဲ့ေပမယ့္ အာဖရိကတိုက္သားေတြ ေဘာလုံးပြဲကိုအားတက္သေရာ အားေပးေနပုံေတြက က်ေနာ္တုိ႔ျမင္ကြင္းမွာ ထူးေပ့ဆန္းေပ့ဆိုတာမ်ဳိးလည္း ခံစားရသဗ်။ ဒီပဲြႀကီးမစမီက အၾကမ္းဖက္သ မားေတြရဲ႕အႏၱရာယ္က စိုးရိမ္ရတယ္လို႔ တြက္ဆထားေပမယ့္ အာဖရိကသားေတြ တျခားႏိုင္ငံသား ေတြနဲ႔အၿပိဳင္ လြတ္လပ္ျမဴးတူးၿပီး အားေပးေနၾကပုံက က်ေနာ္တို႔လို မလြတ္လပ္မႈအေပါင္းနဲ႔ အသား က်ေနရတဲ့လူမ်ားအဖို႔ အားက်စရာပါဗ်ာ။ ဘူဘူဇီလာေတြကိုမႈတ္ရင္း၊ ေဆးေရာင္စုံေၾကာင္ေၾကာင္ က်ားက်ားေတြ မ်က္ႏွာနဲ႔ခႏၶာကိုယ္ အႏွံ႔မွာ သုတ္လိမ္းျခယ္သရင္း၊ သူတို႔ခႏၶာကိုယ္ႀကီးေတြကို မနား တမ္းယိမ္းႏြဲ႔လႈပ္ယမ္း ကခုန္ေနၾကပုံဟာ အာဖရိကဗုံသံေတြေတာင္ အတိုင္းသားၾကားလာရတဲ့ အ ထိ။ သူတု႔ိအားေပးမႈက မသကာ ကြင္းထဲက ေဘာသမားေတြေလာက္ မပင္ပန္းရင္ေတာင္ အေတာ္ ကို တက္တက္ႂကြ ႂကြ အပင္ပန္းခံ အားေပးၾကတာကလားဗ်ာ။

က်ေနာ္ စိတ္၀င္တစားအျဖစ္ဆုံးတခုကေတာ့ ေျမာက္ကိုရီးယား ေဘာလုံးအသင္းခင္ဗ်။ လတ္တ ေလာ ကမၻာ့ေရးရာေတြမွာ တရြာလုံးနဲ႔တေယာက္ဆုိတာမ်ဳိးျဖစ္ ေနရတဲ့ ငပြႀကီးေပါ့၊ ၿပိဳင္ပြဲမစမီ ဆိုင္ ရာ ကစားသမားေတြဟာ ကိုယ့္ႏိုင္ငံေတာ္အလံေရွ႕မွာ သီခ်င္းဆိုၾကရတယ္ မဟုတ္လား။ ဒီေနရာမွာ ျမန္မာျပည္တြင္းက ေလးဇီး ကလပ္ျမဴးဇစ္ဘန္က ဂစ္တာအေက်ာ္အေမာ္ ကိုႏိုင္ေဇာ္ ေျပာတာေလး သေဘာက်မိသဗ်။

ေျမာက္ကုိရီးယား ေရွ႕တန္းတိုက္စစ္မွဴး တေယာက္ဟာ (ေျမာက္ကိုရီးယား ၀ိန္းရြန္နီလို႔ တင္စားၾက တဲ့ နံပါတ္ ၉ ထင္ပါ့ဗ်ာ) မ်က္ရည္စီးေထြက်ေနရင္း ႏိုင္ငံေတာ္သီခ်င္း ဆိုေနပုံကို သူစိတ္အလႈပ္ရွား ဆုံးပဲတဲ့။ ဒီမွာ က်ေနာ္နဲ႔ တိုက္ဆိုင္လိုက္ပုံမ်ား။ က်ေနာ္ဟာ ေျမာက္ကုိရီးယားကို နအဖရဲ႕ ႏ်ဴကလီး ယားအေရးမွာ အဓိကပါ၀င္ပတ္သက္ေနတာေၾကာင့္ မလိုစိတ္ႀကီးႀကီးမားမားရွိေနေပမယ့္ အဲဒီ့ က စားသမား မ်က္ရည္ေတြေတြက်ၿပီး ႏိုင္ငံေတာ္သီခ်င္း ဆုိေနပုံကိုျမင္ရေတာ့ ၾကက္သီးျဖန္းျဖန္း ထ မိေတာ့တာပဲဗ်ာ။

ေျမာက္ကိုရီးယားဟာ တံခါးပိတ္၀ါဒနဲ႔ အထီးက်န္ျဖစ္ေန တဲ့ႏိုင္ငံျဖစ္တာနဲ႔အမွ် ကမၻာ့ေဘာလုံးျဖစ္ စဥ္မွာ မ်က္ႏွာပန္း မလွခဲ့ရပါဘူး။ ဇာတိေသြးဇာတိမာန္နဲ႔ မနည္းႀကိဳးစား ခဲ့ၾကေပမယ့္ တပြဲတေလမွ ေအာင္ျမင္မႈ မရခဲ့ရွာပါဘူး။ ေပၚတူဂီအသင္းနဲ႔ပြဲမွာဆို (၇) ဂိုးေလာက္အသြင္း ခံလိုက္ရေတာ့ ေျမာက္ကုိရီးယားကစားသမားေတြ ငိုေတာ့မတတ္ မ်က္ႏွာေလး ငယ္ေနရရွာပုံဟာ စစ္အက်ဥ္းစ ခန္းတခုထဲမွာ သုံ႔ပန္းေတြ အညႇဥ္းဆဲခံေနရတဲ့ပုံထက္ မေလ်ာ့ပါဘူး။ ဒီၾကားထဲ ေဘာလုံးပြဲအတူ ၾကည့္တဦးက ဒီေကာင္ေတာ့ သူ႔ႏိုင္ငံျပန္ေရာက္ရင္ စစ္ခုံရုံးတင္ၿပီး ေသဒဏ္အေပးခံရ မယ္ထင္ တယ္။ ၿပိဳင္ပြဲကို လႊတ္လိုက္ကတဲက (၃) ဂိုး အထက္ရႈံးရင္ ေသဒဏ္လို႔အမိန္႔ ေပးထားပုံရတယ္လို႔ အရႊန္းေဖာက္ေနေသးေတာ့ အာဏာရွင္လက္ေအာက္က အားကစားသမားသမားတဦးရဲ႕ဘ၀ကို ေျပးျမင္ေယာင္မိ လုိက္ပါေသးတယ္။

တကယ္ေတာ့ ကမၻာနဲ႔ယွဥ္ၿပီး ၿပိဳင္ၾကဆိုင္ၾကရတဲ့ပြဲမွာ ပရိတ္သတ္ဆုိတာကလည္း အေရးပါဆုံး ေန ရာက ပါ ပါ တယ္။ သူတုိ႔ခမ်ာ လူသိန္းေသာင္းခ်ီ ဆူညံ့ေအာ္ဟစ္ ခုန္ ေပါက္အားေပးေနၾကတဲ့ အ ထဲမွာ စုေပါင္းလိုက္မွ ဆယ္ဂဏန္းမရွိတရွိ လူစုေလးနဲ႔ လူပုံအလယ္မ်က္ေစ့ သူငယ္နဲ႔ အားေပးၾကရ တာပါ။ ဒီၾကားထဲ ကိုယ့္အသင္းက ၀က္၀က္ကြဲအရႈံးႀကီးရႈံးျပန္ေတာ့ ၿငိမ္ၿပီးကုပ္ေနၾကပုံဟာျဖင့္ ျမင္ရ ရင္နင့္စရာပါ။

တကယ္ေတာ့ အစုိးရတရပ္မေကာင္းလိုက္တာနဲ႔ အဲဒီ့ ႏိုင္ငံ အဲဒီျ့ပည္သူေတြဟာ အလုိလို မ်က္ႏွာ ငယ္ၾကရတာပါ။ အားကစားသမားတေယာက္ အမိႏိုင္ငံေတာ္သီခ်င္းဆုိၿပီး မ်က္ရည္က်တာဟာ ႏိုင္ ငံခ်စ္စိတ္ေၾကာင့္လို႔ ဆိုႏိုင္တာမွန္ေပမယ့္ ကိုယ့္ႏိုင္ငံသားေတြ ကမၻာပံုအလယ္မွာ အခုလို အစစအ ရာရာ မ်က္ႏွာငယ္ေနရတာကို အျခားကမၻာ့ႏိုင္ငံက ျပည္သူေတြနဲ႔ႏိႈင္းယွဥ္ ျမင္ေတြးမိၿပီး ေၾကေၾက ကြဲကြဲ မ်က္ရည္က်ေနတာမ်ားလားလုိ႔လဲ မဆိုႏိုင္ေပဘူးလား။ သူ႔အာရုံထဲရွိေနတာကိုေတာ့ ဘယ္ သူေျပာႏိုင္မွာလဲ။

က်ေနာ္ယံုပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ အာဏာရွင္စနစ္တခု ေအာက္မွာ အားကစားသမား၊ အႏုပညာ စာေပ ပညာရွင္၊ အျခားအျခားေသာ နယ္ပယ္အသီးသီးက အတတ္ပညာရွင္၊ အသိပညာရွင္ စသ ျဖင့္ ဘယ္သူမဆို ကမၻာေပၚက ဘယ္ေနရာမွမဆုိ မ်က္ႏွာပန္းမလွရုံမွ်မက မ်က္ရည္က် ေလာက္ ေအာင္ အားငယ္ရၾက ရွာမွာပါ။ ဒီေန႔ကမၻာ့ႏိုင္ငံ အသီးသီးကို က်ေနာ္တို႔ႏိုင္ငံသားေတြ နည္းလမ္း အဖုံဖုံ၊ ဘ၀ရပ္တည္ပုံအေထြေထြနဲ႔ ေရာက္ေနၾကေပမယ့္ မ်က္ႏွာေမာ္ႂကြား ေနႏိုင္ခဲ့ၾကရဲ႕လား။ က်ေနာ္ေတာ့ ဘ၀တူ ျပည္သူခ်င္းအျဖစ္နဲ႔ ေျမာက္ကိုရီးယားေဘာလုံးသမားေတြကို စာနာေနမိတာ ပါပဲ။

ကဲ က်ေနာ္တုိ႔ဆိုရင္လည္း က်ေနာ္တို႔အမိႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ သီခ်င္းကို မူရင္းအႏွစ္သာရ အစစ္အမွန္ အတိုင္းနဲ႔ လိႈက္လိႈက္လွဲလွဲမဆုိၾကရတာ ဘယ္ေလာက္မ်ား ၾကာခဲ့ၿပီလဲ။ က်ေနာ္ျဖင့္ ကမၻာပုံအ လယ္မွာ ထည္ထည္၀ါ၀ါ ၀ံ့၀ံ့ႂကြားႂကြားနဲ႔ ကိုယ့္ႏိုင္ငံေတာ္သီခ်င္းကို ကိုယ့္ႏိုင္ငံသားေတြနဲ႔ အတူ သံၿပိဳင္သာေအာ္ဟစ္ ဆုိခ်င္ေနမိေတာ့တာပါပဲ။ အာဏာရွင္စနစ္ေအာက္ အျမန္ဆုံးလြတ္ေျမာက္ၿပီး ႏိုင္ငံ ေတာ္သီခ်င္းမူရင္းအတိုင္း မျဖတ္မေတာက္ မသုတ္သင္ထားဘဲ မိတ္ေဆြတို႔ က်ေနာ္တို႔ သံၿပိဳင္ ဆိုၾကဖို႔ အခ်ိန္တန္ ရုံေတာင္မကေတာ့ဘူးမဟုတ္လားဗ်ာ။ မ်က္ရည္ေတြေတြ က်ေနရင္ေတာင္ စီး ပေလေစ ေမာင္ မသုတ္လိုက္နဲ႔ ေပါ့။

ခင္လြန္း
ဇူလိုင္၊ ၁၁ ရက္။ ေန႔ - ၂း၁၅ နာရီ
...